Echokardiograficzne badania służą do diagnostyki chorób układu sercowo-naczyniowego.

Przeprowadza się je u dorosłych, a także u dzieci. Przezklatkowe echo serca jest bezbolesne, nieinwazyjne i bezpieczne, pozwala na ocenę funkcjonowania jam i zastawek narządu. USG serca jest podstawowym narzędziem diagnostyki kardiologicznej. Głowica aparatu echokardiograficznego podczas badania emituje ultradźwięki, które odbijając się od tkanki, dają obraz tzw. echo serca.

Wskazania do badania – echo serca

Jeśli czujesz kołatanie serca, duszności, łatwo się męczysz, masz ciężkie i opuchnięte nogi? Koniecznie porozmawiaj z lekarzem.

Badanie USG serca wykonywane jest u skarżących się na duszność, ból w klatce piersiowej, u osób leczonych onkologicznie, a także przed planowanymi operacjami. Wskazaniem do badania jest nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca, przebyty zawał serca, wady i choroby serca oraz układu krążenia. Zleca się je osobom z chorobami płuc, nerek, cukrzycy, po udarze mózgu.

Na występowanie chorób układu krążenia wpływ mają czynniki genetyczne i środowiskowe, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej, przewlekły stres, nieprawidłowa dieta. Profilaktyka i wczesna diagnostyka chorób układu krążenia jest bardzo ważna.

Co wykrywa echokardiografia?

Badanie echo serca (echokardiografia, USG serca) pozwala na zobrazowanie pracy serca i jego struktur anatomicznych. Pozwala ocenić budowę serca, naczyń krwionośnych i wykryć wady wrodzone lub nabyte. Za jego pomocą można sprawdzić prawidłowość pracy zastawek, pracę mięśnia sercowego. Można potwierdzić lub wykluczyć przyczynę dolegliwości serca oraz obserwować przebieg chorób układu krążenia. Dzięki badaniu wykryć można zapalenie wsierdzia, chorobę zakrzepową, chorobę niedokrwienną serca. Najprościej mówiąc, echokardiografia jest sposobem badania serca, które pozwala na wyrycie jego wad.

Echo serca – przebieg

Nie ma potrzeby w jakiś szczególny sposób, przygotowywać się do tego badania. Pacjent kładzie się na lewym boku, z lewą ręką ułożoną pod głową, a prawą wzdłuż tułowia. Daje to swobodny dostęp do serca. Po nałożeniu żelu na głowicę aparatu USG, lekarz przykłada ją do klatki piersiowej pacjenta i przesuwa w wybranych kierunkach, a na monitorze widoczny jest obraz serca w czasie rzeczywistym. Wszystkie nieprawidłowości widoczne są od razu, lekarz przygotowuje wyniki bezpośrednio po badaniu.

Najczęściej wykonuje się echokardiografię przezklatkową, ponieważ można ją przeprowadzić w warunkach ambulatoryjnych, w gabinecie lekarskim. Badanie trwa 15-20 minut, pacjent może od razu wrócić do domu, nie musi odstawiać przyjmowanych stałych leków, nie podaje się leków znieczulających czy uspakajających.

Pozostałe badania, czyli echo serca przezprzełykowe i obciążeniowe, wymagają już pobytu w szpitalu. Rzadziej wykonywane przezprzełykowe, wykonuje się na czczo, wymaga użycia specjalnej sondy przezprzełykowej. Pacjent jest znieczulony, sondę wprowadza się przez przełyk. Jest to badanie będące uzupełnieniem przezklatkowego echa serca, trwa ok. 10-15 minut.

Badanie może być obrazowane w jednej płaszczyźnie, dwuwymiarowo lub trójwymiarowo. Obrazy zapisywane są w postaci cyfrowej, nagrań wideo, zdjęć dla późniejszych porównań. Kardiolog może ocenić położenie i budowę serca, jego kurczliwość, pracę zastawek oraz budowę głównych pni tętniczych, czyli pnia płucnego i aorty, sprawdzić, jakie ciśnienie panuje w sercu. Na obrazie echokardiograficznym lekarz może zobaczyć także blizny po przebytym zawale i gdzie doszło do niedokrwienia. Kardiolog wykryje skrzeplinę, płyn w osierdziu, a nawet nowotwór. Badanie jest bezpieczne i można je wykonywane również u kobiet w ciąży.

Gdy jest podejrzenie choroby wieńcowej, wykonywana jest wtedy echokardiografia wysiłkowa. Takie badanie wykonuje się w spoczynku oraz podczas wysiłku fizycznego lub podania leku. Pewne wady ujawniają się przy szybszym biciu serca, nie da się ich wykryć w spoczynku. Badanie obciążeniowe trwa od 30 do 60 minut. Pozwala ocenić ruch mięśnia sercowego, zastawek wewnątrz sercowych, przepływ krwi w obrębie przedsionków i komór serca.